హరివాసరం ఏకాదశి

ఏ పని చేయాలన్నా, ఏకాదశి తిది చూడటం మనకి అలవాటు. కోర్కెలను ఫలింప చేసుకోడానికి, దైవారాధనకు చాల ముక్యమైన తిధి. ప్రతీ మాసం లో రెండు పక్షాలు (15 రోజులని పక్షం అంటారు ) ఉంటాయి. ప్రతీ పక్షంలో వచ్చే పదకొండవ తిధి ఏకాదశి. సంవత్సరం పొడవునా సాధారణంగా 24 ఏకాదశులు వస్తుంటాయి. అధికమాసం ఐతే ఒక ఏకాదశి ఎక్కువ.

ఈ తిధి లో హరినామస్మరణ చేయడం ముఖ్యం. హరికి ఇష్టమైన తిధి కనుకనే, హరివాసరం ఏకాదశి అంటారు.ఈరోజు నియమ నిష్టలతో కూడిన ఉపవాసం చేయాలి. వివిధ రకాల ఏకాదశులు, వాటికి గల పేర్లు, చేసే వ్రతాలు, వాటివలన కలిగే ఫలితాలను గురించి నారద పురాణం పద్యభాగం నాల్గవ పాదం 120 వ అధ్యాయం లో చెప్పబడినది. ఆషాడ మాసంలో వచ్చే శుద్ధ ఏకాదశిని ప్రధమ ఏకాదశి అని, తొలి ఏకాదశి అని అంటాము. సతీ సక్కుబాయి ముక్తి ని పొందిన రోజుగా చెప్పుకొంటాము.

తొలిఏకాదశి నుండి సూర్యుడు దక్షిణం వైపు ఉన్నట్లు కనిపిస్తాడు. మార్గశిర మాసంలో వచ్చే ఏకాదశిని మోక్ష ఏకాదశి అని / వైకుంఠ ఏకాదశి అని / ముక్కోటి ఏకాదశి అని అంటారు. ఏకాదశుల్లో చాల పవిత్రమైనవి ఇవి. ఈ సమయంలో ఉత్తరాయణం మొదలవుతుంది. ఈ ఏకాదశులల్లో సూర్యుని సంచారానికి సంబంధించిన అంశాలు ఇమిడి ఉంటాయి.

ఏకాదశి / ఏకాదశి వ్రతాలు ప్రధానంగా హరిపూజ, దానధర్మాలు, ఇంద్రియ నిగ్రహానికి ప్రాధాన్యం ఇచ్చేవిగా ఉంటాయి.
ఆషాడం నుండి కార్తీక శుక్ల ఏకాదశి వరకు నాలుగు నెలలపాటు చాతుర్మాస వ్రతం ఆచరిస్తారు. అలాగే కార్తీక శుక్ల ద్వాదశి వరకు గోపద్మ వ్రతం చేస్తారు. ఇంటి పరిసరాల పరిశుభ్రతకు, ఆరోగ్యానికి ప్రాధాన్యత ఈ వ్రతం లో కనిపిస్తుంది. పశువుల కొట్టాలు శుభ్ర పరిచి, పిండితో ముగ్గులు పద్మాలను వేసి పశువులను పూజచేస్తారు. పశువులు కనుమరుగు అవుతున్న ఈ తరుణంలో చాతుర్మాస వ్రతం ఆచరించిన సరిపోతుంది.

ఏకాదశి సమయాలలో నాలుగు నెలల పాటు విష్ణువు పాల కడలిపై శయనిస్తాడు. అందుకే శయన ఏకాదశి అనే పేరు కూడా ఉంది. తర్వాత కార్తీక శుద్ధ ఏకాదశి నాడు శ్రీ మహావిష్ణువు మేల్కొంటాడు. కాబట్టి దానిని ఉత్ధాన ఏకాదశి అంటారు. ఏకాదశి అవతరణ వరాహ పురాణం 30వ అధ్యాయంలో వివరించినట్లు తెలుస్తున్నది.